Eindelijk de volledige waarheid over hoogsensitiviteit

En waarom het voor HSP-leiders extra belangrijk is om zich bewust te zijn van hun eigen positie.

Je hebt er inmiddels vast al wel van gehoord, de term HSP. En inmiddels ken je ook vast mensen uit je omgeving die Hoog Sensitief zijn. Of ben je zelf op onderzoek gegaan of je een HSP bent. Psycholoog Elaine N. Aron introduceerde de term in 1996. Inmiddels zijn er veel mensen die zich herkennen in haar beschrijving van deze groep ogenschijnlijk wat verlegen en introverte mensen. In Nederland ook wel hooggevoelige of hoogsensitieve mensen genoemd. Zij benoemde een aantal kenmerken van hoogsensitiviteit die bleken te passen bij 15-20% van de bevolking.  

Mensen die een HSP zijn hebben bepaalde kenmerken waar ze zich in herkennen. Hieronder vind je een aantal van de meest belangrijke kenmerken van hoogsensitiviteit. 

Herken jij ze?

HSP symptoom 1: Overgevoeligheid voor licht, geluid, geur en bewegingen.  

HSP symptoom 2: Enorm groot inlevingsvermogen hebben. 

HSP symptoom 3: Vaak moe voelen.  

HSP symptoom 4: Veel piekeren en zorgen maken.  

HSP symptoom 5: Vermijdingsdrang. 

Er zijn er nog veel meer Maar dit zijn de meest voorkomende symptomen.

Wanneer je leiding geeft aan een organisatie verwachten mensen dat je duidelijk bent en vanuit jouw positie aansturing geeft. HSP-ers zijn mensen die vaak een sterke intuïtie hebben en dienstbaar zijn naar anderen toe en daarmee ook snel empathie hebben naar de ander toe Hoogsensitiviteit is op zich niet nieuw. Jung* schreef al over deze groep en noemde dit ‘aangeboren sensitiviteit’. Inmiddels is er meer nieuw wetenschappelijk onderzoek waaruit onder meer blijkt dat hoogsensitieve mensen op diepgaande wijze prikkels verwerken en een gevoeliger zenuwstelsel hebben. 

Dit geeft meer inzicht in waarom:

  • Je meer dan gemiddeld de behoefte aan ME-TIME hebt (verwerkings- en hersteltijd). 
  • Situaties soms langer blijven hangen. 
  • Je niet altijd meteen een ‘gevat antwoord’ paraat hebt. 
  • Naast overprikkeling ook onderprikkeling een uitdaging in je leven kan vormen. 
  • Je moeite kunt ondervinden om bij jezelf te blijven. 

Dan is er ook nog de HSS

De HSS is de High Sensation Seeker. Dat zijn mensen met ook een diepgaande prikkelverwerking maar die juist meer op zoek zijn naar prikkels, avontuur, uitdaging. Over het algemeen is een HSS minder vaak introvert. Een HSP heeft door de extra gevoeligheid rust nodig en kan meer bedachtzaam zijn, terwijl HSS staat voor risico’s, spanning en avontuur. Deze interne discussie kost veel energie. Vaak domineert HSS over het gevoelige deel. Nieuwsgierigheid en het nemen van risico’s wint vaak van gevoelens en rust. Kortom mensen die met één voet op de rem staan en de andere op het gaspedaal. Dat kost energie, hé? 

Maar dat was nog niet alles…

Al sinds jaren ben ik me bewust van hoogsensitiviteit. Maar ik ontdekte dat niet alles kwam doordat je als HSP met een gevoeliger zenuwstelsel geboren wordt. Ik zie dat er een groep mensen zijn die inmiddels weten dat ze hooggevoelig zijn waarvan ik vermoed dat dit mede is ontstaan doordat ze al jong te veel gestimuleerd zijn. Ik ben geen arts, onderzoeker of psychotherapeut. Maar heb wel mijn eigen ervaringen met hoogsensitiviteit, zowel persoonlijk als uit mijn werk en studie.  

Het zit zo: wanneer je al jong, en dat gebeurt onbewust, te veel gestimuleerd bent doordat een ouder door hun zorgen, verdriet, ziekte, afwezigheid of overwerktheid niet goed in staat was om er helemaal te zijn, je je voelsprieten uit bent gaan zetten. Je probeerde zo goed en kwaad als je kon dat op te lossen waartoe zij op dat moment niet toe in staat waren. Je legt je focus op de wereld buiten jou en krijgt minder voeling met je eigen binnenwereld. Wat er dan gebeurt is dat je dan niet je eigen grenzen gaat (h)erkennen. Daarnaast voel je je en word je verantwoordelijk voor de ander. En onbewust schuif je een beetje van je plek. Je focus ligt meer op de buitenwereld dan bij jezelf!

lekker-niets-doen

Denk je maar eens in dat je als kind toen al taken van een volwassene op je hebt genomen. Als kind ben je nog niet in staat om alles goed te begrijpen en overzien. Je kunt letterlijk nog niet zien wat daarboven allemaal gebeurt, maar je doet er wel hard je best voor en schuift je voelsprieten nog een beetje verder uit om proberen te zorgen voor rust in huis. Daarmee vindt er langzaamaan een verschuiving van de plek plaats waar je als kind hoort te staan. Je energie raakt uit balans en je neemt verantwoordelijkheden op je die niet horen bij je en al helemaal niet passen bij een kind.

Dit noemen ze parentificatie. Wat op zijn beurt ervoor zorgt dat je als volwassene nog steeds gevoelig bent voor geluiden, kleuren emoties of situaties. De stimulering is nog steeds te intens. En vaak blijf je die verantwoordelijkheid voor de ander (teveel) meenemen in je volwassen leven. 

Je zit veel in je hoofd, bent veel bij de ander en weinig in je lijf. En dat kan weer de symptomen tot uiting laten komen van een HSP en/of HSS. De symptomen die je herkent in een HSS is dat je onbewust zo bent gewend aan een teveel aan prikkels dat je automatisch er steeds weer naar op zoek bent. Dit is namelijk de weg die je kent. En die weg voelt veilig en vertrouwt. 

Ook deze groep mensen ervaren: 

  • Overgevoeligheid voor licht, geluid, geur en bewegingen. 
  • Hebben een enorm groot inlevingsvermogen. 
  • Dat ze zich vaak moe voelen.  
  • Dat ze veel piekeren en zorgen maken.  
  • Vermijdingsdrang. 

    Maar nogmaals, het ontstaan is hier dus meer gekomen door de wereld om het kind heen. Dat is iets van buitenaf en dus extern. Zoals er nu naar HSP gekeken wordt zegt men dat het komt doordat je geboren wordt met een gevoelig zenuwstelsel. En dat is intern ontstaan. Ik denk dat het een combinatie kan zijn van hoogsensitief oftewel gevoelig geboren worden en daardoor al vroeg voelen wat er nodig is, waardoor je al jong hard aan het werk gaat om anderen te helpen. Je hierdoor weggaat bij jezelf en je blik richt op de buitenwereld. Je prikkelgevoeligheid ontstaat dan ook omdat je steeds denkt alert te moeten zijn. En dus te reageren op prikkels. Dit zijn prikkels van buitenaf en dus extern. In feite sta je in de schoenen van een ander en dat is nooit comfortabel. Ik ontdekte dat  leiders, waarvan verwacht wordt dat ze op een bepaalde positie staan, hier moeite mee hebben. Want hoe blijven ze op hun eigen plek?  

      

    Hoe kun je in beide gevallen goed voor jezelf zorgen?

    • In alle gevallen is het van belang dat je je eigen grenzen gaat ontdekken en hanteren. 
    • Ga ontdekken welke prikkels je uitputten. Zit dat voor jou in geluid, licht of bijvoorbeeld in contact zijn met mensen? Schrijf op wanneer je je overprikkeld voelt, wat je daarvoor hebt gedaan. 
    • Plan voldoende ME-time in. En accepteer dat jij misschien langer hersteltijd nodig hebt dan iemand anders. De ene persoon bloeit op van een dag shoppen en een ander is uitgeput na de tijd. Allebei is oké. Voel maar wat het met jou doet en luister naar je lijf. Is je lijf moe, neem rust. 
    • In de natuur zijn werkt voor de meeste hoog sensitieve personen heel goed. Plan regelmatig tijd in de natuur in. Ga wandelen of fietsen en neem daar de tijd om de omgeving in je op te nemen, maar voel ook wat het met jou doet. 
    • Je hebt ook ervaring nodig in het binnenlaten van minder prikkels en dat je je daar vertrouwt mee gaat voelen.  
    • Dat je je eigen plek in gaat nemen te midden van anderen.  

      Om mensen zoals jij en ik zich aan het eind van de dag niet als een uitgewrongen dweil te laten voelen, is het noodzakelijk dat je jouw eigen positie in kunt nemen en vanuit daar leert in verbinding te zijn met de mensen om je heen. Dat je weet hoe terug te komen bij jezelf en daar te zijn. Om die ruimte in jezelf te (her)vinden waarin je lijf niet wordt vergeten.  

       

      Ook als HSP-leider hoef je het niet alleen te doen. 

      Waar ik je in mee neem is dat we in 4 keer op expeditie gaan. Daarin ga je jouw eigen positie onderzoeken. En staan we stil bij de balans tussen naar binnen- en buiten gerichte energie en jouw positie in het geheel. Het geeft rust en ruimte om je eigen stroming te volgen. Dit zal merkbaar zijn voor jou maar ook voor de mensen om je heen. Zeker als hoogsensitief leider is het van belang dat je jouw eigen positie inneemt. Maak van je hoogsensitiviteit geen struikelblok maar een opstap naar een evenwichtig en bewust leiderschap. HSP zijn is een hele mooie eigenschap als je weet hoe het gedoseerd in te zetten. Juist dan is je hoogsensitiviteit een verrijkende kwaliteit. 

      Vrijblijvend een afspraak plannen om samen te kijken of ik wat voor jou kan betekenen? Boek hier gratis een gesprek in van 30 minuten.  

      Wil je als leider meer lezen over hoe je positie in te nemen binnen de organisatie? Download dan nu mijn E-book hier